مدرسه حقانی

نام رسمی مدرسه طبق وقف‌نامه، «مدرسه منتظریه» و به گفته دکتر بهشتی «منتظریة الشمس» بود اما به‌ نام سازنده آن، به «مدرسه حقانی» معروف شد.

بنیان‌گذاران مدرسه حقانی عبارت بودند از: سیدمحمد حسینی‌بهشتی، علی قدوسی، عبدالرحیم ربّانی‌شیرازی و حسین حقانی (فرزند علی حقانی)

در چهار دههٔ گذشته انبوهی از مدیران ارشد امنیتی و قضایی نظام مانند مصطفی پورمحمدی، علی فلاحیان، ابراهیم رئیسی، روح‌الله حسینیان و غلامحسین محسنی اژه‌ای از مدرسان یا شاگردان مدرسه حقانی بوده‌اند. بسیاری از دانش‌آموختگان آن پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران به مدیریت ارشد دستگاه‌های قضایی و امنیتی جمهوری اسلامی درآمدند.

دکتر بهشتی هدف از تأسیس مدرسه را تربیت انسان‌هایی معرفی کرده بود که «محققانه و نه مقلدانه» انسان و جهان را بشناسند و طلبه «آگاه شده آگاه‌کننده» باشند. دیگر دلایل تأسیس این مدرسه عبارت بوده است از:

1. رفع نابسامانی‌های حوزه؛
2. ایجاد نظم و تشکیلات؛
3. اصلاح متون درسی؛
4. نظارت بر اخلاق و انضباط طلاب؛
5. تربیت طلاب آشنا به مسائل روز؛
6. «اتحاد و ارتباط حوزه و دانشگاه»؛
7. تدریس برخی از علوم اسلامی که به آنها توجه کافی نمی‌شد؛
8. تربیت مجتهدان آشنا به علوم جدید به‌ویژه علوم انسانی و مباحث سیاسی و حقوقی و نیز زبان انگلیسی.

پیش از انقلاب ایران، احمد جنتی و محمدتقی مصباح یزدی در مدرسه حقانی تدریس می‌کردند. همچنین ۱۸ سال یوسف صانعی نیز در آن تدریس می‌کرده‌است.

در سال‌های دهه‌ی ۵۰ شمسی طيف وسيعی از طلاب مدرسه حقانی، تحت تأثير دو استاد مدرسه یعنی مصباح و قدوسی، با شريعتی مخالف بودند. اقليتی هم تحت تأثير بهشتی، در مجموع شریعتی را قبول داشتند و از او حمايت می‌کردند.

این مدرسه در اوایل انقلاب ۱۳۵۷، به علت حضور اساتید و شاگرادانش در موقعیت‌های سیاسی و حکومتی، مدتی به صورت نیمه تعطیل درآمده بود که بعدها فعالیت علمی و آموزشی از سر گرفته شد. هم اکنون در این مدرسه، طلاب در مقدمات و سطح عالی (رشته‌ی تخصصی فقه و اصول) مشغول به تحصیل هستند.